Ο χρυσός στην Ελλάδα (όπως τον περιγράφει το 1979 ο Σύνδεσμος Μεταλλευτικών Επιχερήσεων)

Τα κοιτάσματα αυτοφυούς χρυσού στην Ελλάδα*

Κατά τις πολύχρονες έρευνες της εταιρείας ''Χρυσορυχεία Βορείου Ελλάδος'' στην Μακεδονία βρέθηκαν μια σειρά πρωτογενείς εμφανίσεις χρυσού. Οι κυριότερες περιοχές με τέτοιες εμφανίσεις είναι:

1. Η οροσειρά των Κρουσείων, με χαλαζιακές φλέβες, που έχουν ως 4 gr/t χρυσό μέσα σε κοιτάσματα πυρίτη υψηλής θερμοκρασίας καθώς και σε κοιτάσματα χαλκού και αρσενοπυρίτη με περιεκτικότητα 8 gr/t μεταλλεύματος.

2. Η οροσειρά του Αγγίστρου (Τσιγγέλι), όπου βρίσκονται συνδεδεμένα με όξινα εκρηξιγενή πετρώματα, κοιτάσματα χαλκού, μολύβδου και ψευδαργύρου με περιεκτικότητες σε χρυσό 3-7 gr/t.

3. Στην ίδια περιοχή υπάρχουν και κοιτάσματα μαγγανίου με γαληνίτη και βαριτίνη, που περιέχουν χρυσό 0,5-6 gr/t.

4. Τα κοιτάσματα που βρίσκονται βορειοανατολικά από το Κάτω Νευροκόπι και δυτικά, στο Μπακίρ Τεπέ, περιέχουν χρυσό 8 gr/t.

5. Στην οροσειρά του Μενοικίου, ανατολικά από τις Σέρρες, βρίσκονται σε πολλές θέσεις ίχνη από παλαιότερη μεταλλευτική δραστηριότητα. Τα εκεί μεταλλεύματα περιέχουν 3 gr/t.

6. Στην οροσειρά του Παγγαίου υπάρχουν πολλές εμφανίσεις και παλιές στοές απο μεταλλευτική δραστηριότητα, όπου βρέθηκε μετάλλευμα με περιεκτικότητα ως 37 gr/t.

7. Στα βουνά του Τσάλ-Ντάγκ, βόρεια από την Καβάλα, υπάρχουν μεταλλεύματα με περιεκτικότητα ως 11gr/t.

8. Στην οροσειρά του Συμβόλου, δυτικά από την Καβάλα, υπάρχουν επίσης μια σειρά από εμφανίσεις, με περιεκτικότητα γύρω στα 3 gr/t.

9. Στην Χαλκιδική διαπιστώθηκαν πολλά κοιτάσματα και εμφανίσεις χρυσοφόρων μεταλλευμάτων με περιεκτικότητα 3-10 gr/t. Εδώ ο χρυσός είναι συνδεδεμένος με τα μεταλλεύματα χαλκού και πυρίτη, όμως υπάρχουν κάπου κάπου και χρυσοφόρες χαλαζιακές φλέβες.

10. Εμφανίσεις χρυσοφόρων μεταλλευμάτων είναι γνωστές και στην οροσειρά του Βερμίου, δυτικά από τη Νάουσα, καθώς και στην Θράκη με περιεκτικότητα σε χρυσό ως 30 gr/t.

Η περιεκτικότητα σε χρυσό των μεταλλευμάτων της Αττικής, νότια από την Αθήνα, και της Πελοποννήσου παρουσιάζει μεγάλη ποικιλία κυμαινόμενη από 0,5 ως 20 gr/t και τ' αποθέματά τους εκτός απο κάποιες εξαιρέσεις δεν είναι ιδιαίτερα σημαντικά. 

Τα Κρούσσια όρη (αναφέρεται εσφαλμένα και ως Δύσωρο είναι χαμηλή οροσειρά της Κεντρικής Μακεδονίας που βρίσκεται στα ανατολικά του νομού Κιλκίς.

Αποτελείται από δύο κύριους ορεινούς όγκους, το Δύσωρο όρος και το Μαυροβούνι. Η οροσειρά έχει κατεύθυνση από Βορειοδυτικά προς Νοτιοανατολικά και αποτελεί φυσικό όριο μεταξύ των νομών Κιλκίς και Σερρών. Βορειοανατολικά, το Δύσωρο απολήγει στη λίμνη Δοϊράνη και νοτιοανατολικά το Μαυροβούνι χωρίζεται από το όρος Βερτίσκος από το πέρασμα Λαχανά. Βόρεια, η οροσειρά χωρίζεται από την Κερκίνη από τα Στενά της Δοβήρου (Ντοβ τεπέ). Η ψηλότερη κορυφή των ορέων είναι στο Μαυροβούνι, στα 1.179 μέτρα.

****

Ο χρυσός στα ελληνικά ποτάμια και ρυάκια

Με βάση τα ως τώρα αποτελέσματα των σχετικών ερευνών, μπορεί να εκτιμηθεί κατά προσέγγιση ο χρυσός, που περιέχεται στα ελληνικά ποτάμια και ρυάκια. Η συνολική έκταση, στην οποία υπάρχουν ελπίδες για ανεύρεση χρυσοφόρου άμμου και κροκαλοπάγων, φθάνει τα 100.000 στρέμματα, το μέσο βάθος της τα 10-20 μέτρα και η μέση περιεκτικότητα σε χρυσό σε 100 mgr/ κυβικό μέτρο. Η αξία του χρυσού αυτών των κοιτασμάτων το 1974 υπολογιζόταν ότι ξεπερνούσε τα 10 δισεκ. δρχ. (1979)

Ο χρυσός στον Γαλλικό ποταμό

Η πλωτή βυθοκόρος, που κατασκευάσθηκε το 1939 από την εταιρεία Flaming and Ferguson για λογαριασμό της εταιρείας ''Χρυσορυχεία Βορείου Ελλάδος'' άρχισε να λειτουργεί από το 1940 στην κοίτη του Γαλλικού (Εχέδωρος) ποταμού, βόρεια από την Θεσσαλονίκη. Η δυναμικότητά της ήταν 5.000 κυβικά μέτρα την ημέρα. Οι κροκάλες της κοίτης κοσκίνιζαν με περιστροφικό κόσκινο, ανοίγματος περίπου 8 mm κι από το διερχόμενο υλικό λαμβανώταν ο χρυσός με αμαλγάμωση. Από το 1941 η βυθοκόρος δεν λειτούργησε ως το 1953 απότε ξανακατασκευάστηκε από την εταιρεία Yuba Manufacturing Co San Francisco και ξανάρχισε η λειτουργία της με ετήσια παραγωγή ως εξής:

παραγωγή χρυσού με βυθοκόρο στον Γαλλικό ποταμό

Έτος                      χλγρ.                  καθαρότητα

1953                    70,6                       902/1000

1954                   223,2                      805/1000

1955                   228,8                      910/1000

1956                   113,7                       911/1000

1957                   244,2                       916/1000

1958                   215,5                       910/1000

1959-1960          259,2                       915/1000

Σύνολο:             1.355,2

* ''Ο Ελληνικός Ορυκτός Πλούτος'' Σύνδεσμος Μεταλλευτικών Επιχειρήσεων, Αθήνα 1979.

Ο Σωτ.Σοφιανόπουλος για τον χρυσό στον Γαλλικό ποταμό

O ιδιοκτήτης της ΧΡΩ.ΠΕΙ. Σ.Σοφιανόπουλος, από ραδιοφωνικές και τηλεοπτικές εκπομπές είχε επανειλημμένα επισημάνει πως ο Κ.Καραναλής ο πρεσβύτερος, ο οποίος την περίοδο 1958-1961 ήταν πρωθυπουργός της Ελλάδος προκειμένου να σταματήσει την επένδυση εύρεσης και αξιοποίησης του χρυσού στον Γαλλικό ποταμό προέβει στην μερική αποξήρανσή του! Αποτέλεσμα ήταν το ειδικό πλοιάριο που έφερε τα μηχανήματα κοσκινίσματος της άμμου και συλλογής του χρυσού να μην μπορεί να πλεύσει, οπότε η όλη προσπάθεια εγκαταλείφθηκε.

Ο Γαλλικός ποταμός είναι ο αρχαίος Ποταμός Εχέδωρος. Βρίσκεται στην περιοχή της Κεντρικής Μακεδονίας, πηγάζει από τα Κρούσσια Όρη του Ν.Κιλκίς και εκβάλλει στον Θερμαϊκό κόλπο. Το μήκος του είναι 70χλμ.

ο Γαλλικός (Εχέδωρος) ποταμός

Η σημερινή ονομασία του προέρχεται από από τη ρωμαϊκή αποικία Καλλίκουμ (Callicum), του 1ου αιώνα π.Χ. Callicum ονομαζόταν το κόσκινο από δέρμα κατσίκας, με το οποίο συνέλεγαν τη χρυσόσκονη. Η αποικία ήταν κέντρο συλλογής χρυσού.
 

Στο πρόσφατο παρελθόν ο Γαλλικός ήταν ξερός το καλοκαίρι και μόνο το χειμώνα έχει κάποιες μικρές ποσότητες υδάτων. Τα τελευταία χρόνια έχουν μεταφερθεί στο δέλτα του ποταμού ποσότητες ύδατος από τον Αλιάκμονα με αποτέλεσμα το δέλτα του Γαλλικού να έχει αναγεννηθεί.

 

Ξενοφών Οικονομικός (11.3.2021) ©

 

Copyright 4481/2017