Με την παρούσα ανάρτηση συνεχίζουμε την μελέτη μας σχετικά με το Νομικό καθεστώς των υδραυλικών δυνάμεων της πατρίδας μας όπως αυτό εξελίχθηκε έως και το 1940 όπου υπογράφτηκε ο αναγκαστικός Νόμος 2220 του 1940 ή αλλιώς Νόμος με τον οποίο κυρώθηκε η Σύμβαση Cooper. Το πρώτο μέρος της παρουσίασης της Σύμβασης Cooper μπορείτε να μελετήσετε εδώ.
Γράφει ο Δημήτρης Μπάτσης σχετικά με τον αναγκαστικό Νόμο 2220/1940, σε συνέχεια των ανωτέρω:
-προβλέπεται απο το άρθρο 3 της σύμβασης ότι τα έργα που θα κατασκευαστούν πρέπει να δώσουν ηλεκτρενέργεια τουλάχιστον 229 εκατομ. ΩΧΒ απο τη θέση Κρεμαστά, 85 εκατομ. ΩΧΒ απο τη θέση Πρεβέντζα και 96 εκατομ. ΩΧΒ απο τη θέση Κριεκούκι (Καστράκι). Τα ποσά αυτά όμως κάθε άλλο παρά ανταποκρίνονται προς τη μέση δυνατή παροχή των θέσεων αυτού του Αχελώου. Το Γραφείο Μελετών Υδραυλικών Έργων του Υπουργείου Συγκοινωνίας υπολογίζει ότι απο τις τρείς αυτές θέσεις του Αχελώου μπορεί να παραχθεί ηλεκτρενέργεια 1.323 εκατομ. ΩΧΒ το χρόνο. Τα 410 εκατομ. ΩΧΒ που υποχρεούται ο ανάδοχος να παράγει το χρόνο σαν ελάχιστο όριο αποτελεί ένα αυθαίρετο δικαίωμα που του δίνεται να μην ολοκληρώσει, εφόσον αυτό θα τον συμφέρει, την εκμετάλλευση των υδραυλικών δυνάμεων μιας απο τις πιο σημαντικές πηγές όπως είναι ο Αχελώος. Ο καθορισμός όμως απο την άλλη ενός τόσου χαμηλού ποσού ηλεκτρενέργειας κρύβει απο τα μάτια μας και τα τεράστια περιθώρια κέρδους που θα έχει ο ''ανάδοχος'' απο τη δυνατότητα εμπορικής χρησιμοποίησης 1.300 εκατομ. ΩΧΒ το χρόνο και όχι 410 εκατομ. ΩΧΒ όπως λέει η σύμβαση, αν θελήσει να εκμεταλλευτεί ολοκληρωτικά τις παραχωρούμενες υδραυλικές δυνάμεις. Στο άρθρο 4 παράγρ. 11 δίνεται στον ''ανάδοχο'' μέγιστη προθεσμία (που μπορεί να παραταθεί σύμφωνα με το άρθρο 46 της σύμβασης) κατασκευής των έργων, 12 ετών για τα Κρεμαστά, (ώς το 1952), 17 ετών για τη Πρεβέντζα (ώς το 1957) και 23 ετών για το Κριεκούκι (ως το 1963). Στο μεταξύ μπορεί να παραιτηθεί απο την κατασκευή των έργων στις θέσεις Πρεβεντζά και Κριεκούκι, αν ειδοποιήσει το δημόσιο πριν απο ορισμένο χρονικό διάστημα. Αυτά σημαίνουν ότι ενώ η ξένη εταιρεία παίρνει το προνόμιο αποκλειστικής εκμετάλλευσης μιας τέτοιας σημαντικής πηγής ενέργειας, μπορεί αν τη συμφέρει να προχωρήσει με τόσο αργό ρυθμό ώστε στην ουσία να αφήσει αναξιοποίητες τις πτώσεις της επι δεκάδες χρόνων κρατώντας συμβατικά δεσμευμένο το δημόσιο. Μπορεί ακόμα χωρίς να υποχρεώνεται σε αποζημείωση να εγκαταλείψει μερικά ή ολικά τη συνέχιση των έργων. Έτσι η εταιρεία είναι ασύδοτη να κατακομματιάσει την εκτέλεση ενός μεγάλης κλίμακας τεχνικού έργου σε εκτελέσεις μικρής κλίμακας έργων ανάλογα κάθε φορά με τα κερδοσκοπικά της συμφέροντα. (1)
-ο ''ανάδοχος'' υποχρεώνεται να συστήσει ''ελληνική εταιρεία'' μετά την κατασκευή του έργου των Κρεμαστών. Η ''ελληνική'' εταιρεία (άρθρο 48 σύμβασης) μπορεί να εκδίδει ομολογίες σε δολλάρια και να ''υπολογίζεται'' το κεφάλαιο και οι μετοχές της στο ίδιο νόμισμα. Απο αυτό και μόνο φαίνεται η ελληνικότητα της εταιρίας! Η λήξη της σύμβασης για τα υδροηλεκτρικά έργα ορίζεται στις 31.12.2010 αλλά αν θέλει το δημόσιο ή αν δεν απαντήσει αρνητικά στην εταιρεία μπορεί να παραταθεί για 25 χρόνια ακόμα. Σε περίπτωση λήξης της σύμβασης (άρθρο 30 και 31 σύμβασης), το δημόσιο "υποκαθίσταται μεν'' στα δικαιώματα του "αναδόχου", υποχρεώνεται όμως να πληρώσει σ' αυτόν τις μη αποσβεσθείσες δαπάνες! Δεν φτάνει δηλ. ότι η ξένη επιχείρηση θα έχει πραγματοποιήσει στο μεταξύ αμύθητα κέρδη, αλλά θα ζητάει και ...απόσβεση των εγκαταστάσεων της απο την εθνική οικονομία.
-η εταιρεία μπορεί να διατηρεί ξένο τεχνικό προσωπικό και ειδικευμένους εργάτες (άρθρο 28) σε ποσοστό 10% του συνολικού προσωπικού, και εργάτες απλούς σε ποσοστό 3%. Έχει δικαίωμα ακόμα (άρθρο 26 σύμβασης και άρθρο 4 αν.νόμου 2220/40) να διατηρεί αστυνομικό προσωπικό απο επόπτες κλπ που θα φέρουν ''διακριτικόν σήμα'' και θα εξομοιώνονται με τα όργανα της χωροφυλακής κλπ ''θεωρούμενοι ως πρόσθετοι αστυνομικοί υπάλληλοι"!
-το δημόσιο παρουσιάζεται και με μερικά ''δικαιώματα ελέγχου'' (εκπτώσεις αναδόχου) που είναι ολότελα σκιώδη με τον τρόπο που ορίζεται η άσκησή τους. Αξίζει να λεχθεί ότι το δημόσιο μπορεί ακόμα να ''εξαγοράσει'' απο το 1990 και έπειτα τις εγκαταστάσεις κλπ Υποχρεώνεται όμως τότε να καταβάλει για είκοσι χρόνια ποσό ίσο κάθε χρόνο προς τα καθαρά κέρδη του ''αναδόχου'' για το διάστημα αυτό (άρθρο 37 της σύμβασης). Έτσι η ''επιχείρησις'' απαλλάσεται απο τον κόπο να εισπράττει απο τους πελάτες τα καθαρά κέρδη αφού τα παίρνει μαζεμένα απο το δημόσιο που σ' αυτή την περίπτωση δεν παίζει παρά το ρόλο εισπράκτορα της εταιρείας ''Hydroelectric κλπ"!
-τους αποικιακούς αυτούς όρους της σύμβασης Κούπερ εκτός απο αντιδραστικούς κεφαλαιοκρατικούς κύκλους πολλοί και ''σοσιαλισταί'' ακόμα θεωρούν απόλυτα ''φυσικούς'' και ''ανεκτούς'' αφού κατά τη γνώμη τους ''έτσι δίνεται η δυνατότητα ν' αναπτυχθεί πλουτοπαραγωγικά ο τόπος''. Την άποψη αυτή προσπαθούν να μεταγγίσουν και σε μερικούς καλόπιστους τεχνικούς επιστήμονες που τους αρκεί η διαβεβαίωση ότι θα πραγματοποιηθεί μια σειρά τεχνικών έργων απο το ξένο κεφάλαιο, για να παραδεχτούν αμέσως την ''ευεργετικότητα'' και τον ''προοδευτικό'' του χαρακτήρα.
-εδώ πρέπει να τονίσουμε ξανά προς αυτούς τους τεχνικούς και οικονομολόγους, ότι όσο απαραίτητο είναι για την χώρα μας να αξιοποιηθεί ο πλούτος της, άλλο τόσο καταστροφικό είναι η εκτέλεση της αξιοποίησης να γίνει απο τους διεθνείς οργανισμούς του μονοπωλιακού κεφαλαίου. Η αιτία είναι ολοφάνερη αν σταθούμε στη διαλεκτική τοποθέτηση του ζητήματος: σκοπός στρατηγικός της αξιοποίησης είναι να αποδεσμευθούν οι παραγωγικές δυνάμεις απο τα δεσμά του ξένου κεφαλαίου που χρησιμοποιεί τον τόπο μας για πεδίο ιμπεριαλιστικής δράσης και να ανασυντεθούν σε μια ανώτερη μορφή παραγωγικής δράσης που είναι αναντίρρητα η σοσιαλιστική. Όταν λοιπόν φέρνουμε το ξένο κεφάλαιο να εκμεταλλευθεί τις δυνάμεις αυτές είναι σαν να μεταχειριζόμαστε ένα τακτικό μέσο που βρίσκεται σε αντίθεση με το στρατηγικό μας σκοπό. Διαφορετικά η κατασκευή ''των έργων για τα έργα'' μέσα στα ίδια πλαίσια και τις ίδιες μέθοδες κοινωνικής εκμετάλλευσης δε θα είχε απο κοινωνική άποψη παρά απόλυτα αρνητική έννοια.
 |
| Το φράγμα της Πλατανόβρυσης, έχει μια πρωτοποριακή κατασκευή καθώς αποτελεί το πρώτο φράγμα από κυλινδρούμενο σκυρόδεμα για την παρασκευή του οποίου χρησιμοποιήθηκε ως βασικό υλικό η ιπτάμενη τέφρα των θερμοηλεκτρικών σταθμών της Πτολεμαΐδας, επιτυγχάνοντας μεγάλα οικονομικά οφέλη στη ΔΕΗ και σημαντικά περιβαλλοντικά οφέλη στο φυσικό τοπίο της περιοχής. |
-ακόμα χειρότερη παρωδία της πραγματικής σοσιαλιστικής θέσης θα ήταν να δεχόμαστε αυτό που υποστηρίζουν διάφοροι κάθε λογής ψευτοαριστεροί ή ''υπεραριστεροί σοσιαλιστές'' που θυμίζουν σύγχρονους μενσεβίκους, λέγοντας πως ''η πραγματοποίηση των έργων απο την αστική τάξη ωφελεί γιατί ωριμάζει τις συνθήκες για τη σοσιαλιστική μεταβολή''. Έτσι στην πράξη καταντούν ουραγοί της χρεωκοπημένης αστικής τάξης στην αστικοδημοκρατική μετατροπή που δεν θα μπορέσει πια αυτή να πραγματοποιήσει ποτέ... η δράση του ξένου κεφαλαίου για μια εξαρτημένη χώρα γίνεται συντελεστής δέσμευσης των παραγωγικών δυνάμεων σε μορφές μονόπλευρης εκμετάλλευσης.
Σε σημείωση του γράφει ο Δημήτρης Μπάτσης: Πριν λίγους μήνες άρχισε να εφαρμόζεται ο καινούργιος αστικός κώδικας. Ο κώδικας αυτός είναι μόνο στη χρονολογία καινούργιος... ο Κώδικας ορίζει: ''επι της κοινής χρήσεως ύδατος εν περιπτώσει συγκρούσεως μεταξύ πλειόνων δικαιουμένων, προτιμάται κατά σειράν: 1.η δια την κοινήν ωφέλεια σπουδαιοτέρα χρήσις 2. η μάλλον προάγουσα την κοινωνικήν οικονομία κλπ.''
Ο νομοθέτης προσπαθεί να φανεί προοδευτικός δίνοντας την προτίμηση στις ''κοινωνικής ωφελείας κλπ'' χρήσεις. Χωρίς βέβαια να είναι σ'αυτή την εργασία ο τόπος για μια αναλυτικότερη απο νομική άποψη κριτική, διαπιστώνουμε ωστόσο ότι η έννοια της ''κοινωνικής ωφέλειας'' και της ''προαγωγής της κοινωνικής οικονομίας'' είναι αδύνατο να βρεί τη σωστή και ουσιαστική της ερμηνεία στο σημερινό κράτος της αντιδραστικής οικονομικής ολιγαρχίας, που η πολιτεία της μας πείθει ακράδαντα ότι στον όρο ''κοινωνική ωφέλεια'' δε βλέπει παρά μονάχα τη δική της ωφέλεια απο το ασύστολο ξεπούλημα των πλουτοφόρων μας πηγών στο ξένο κεφάλαιο.
Σημειώσεις δικές μας:
Σημείωση 1: Με μοναδική διορατικότητα ο Δημ. Μπάτσης διείδε τις τεράστιες δυνατότητες αξιοποίησης των υδάτων του Αχελώου δια των φραγμάτων για την παραγωγή υδροηλεκτρικής ενέργειας. Για να αντιληφθούμε τις δυνατότητες αυτές μεταφέρουμε συνοπτικά μια ανακοίνωση της Δ.Ε.Η. που αφορούσε τα φράγματα του Αχελώου στην Αιτωλοακαρνανία (Κρεμαστά, Καστράκι, Στράτο).
Η Δ.Ε.Η. λοιπόν είχε ανακοινώσει: ''Οι πολύ αυξημένες εισροές νερού των Υδροηλεκτρικών Σταθμών, λόγω των συνεχιζόμενων έντονων βροχοπτώσεων της τελευταίας περιόδου, σε συνδυασμό με τα ήδη πολύ υψηλά για την εποχή υδατικά αποθέματα καθιστούν αναγκαία τη λήψη μέτρων για την ασφάλεια των φραγμάτων, ανάσχεση πλημμυρών κ.λ.π. Τα υδατικά αποθέματα βρίσκονται στα επίπεδα των 2370 περίπου Gwh, αυξημένα κατά περίπου 46% έναντι των αποθεμάτων του 2012 της αντίστοιχης περιόδου (περίπου 1620 Gwh) και κατά περίπου 18% έναντι των στατιστικά μεγίστων αποδεκτών αποθεμάτων της περιόδου. Για το σκοπό αυτό απαιτείται σημαντική αύξηση της Υδροηλεκτρικής Παραγωγής ρεύματος κατά την τρέχουσα περίοδο''.
Είναι λοιπόν παράλογο να υπάρχουν αυτές οι δυνατότητες παραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος δια της αξιοποίησης των υδάτων (και ακόμα περισσότερο των αποθεμάτων λιγνίτη) και να καλείται ο Έλληνας να καταβάλλει μηνιαίως ένα πολύ μεγάλο ποσό για τους λογαριασμούς της Δ.Ε.Η. αλλά και η τελευταία να ''κόβει'' την παροχή ρεύματος σε χιλιάδες νοικοκυριά.
Εγκληματικότερο είναι να έχει περιέλθει στο ΤΑΙΠΕΔ ένα τμήμα των μετοχών της Δ.Ε.Η., 17% ήταν τον Φεβρουάριο του 2015, ενώ με την πώληση της Δ.Ε.Η. ή μέρους αυτής, στον επενδυτή περιέρχονται και τα φράγματα του Αχελώου και τελικά ο ίδιος ο Αχελώος ποταμός. Ότι ακριβώς λοιπόν έγινε με την Σύμβαση Cooper γίνεται και σήμερα με τα Μνημόνια και τις δανειακές συμβάσεις. Ξεπουλιούνται απο τις μνημονιακές κυβερνήσεις οι υποδομές και οι πλουτοπαραγωγικές πηγές της πατρίδος μας, έναντι πινακίου φακής, ενώ οι Έλληνες μεταναστεύουν στο εξωτερικό και η τρόϊκα εσωτερικού προπαγανδίζει την δήθεν επί χρόνια αδυναμία αξιοποίησης των δυνατοτήτων αυτών.
Σημείωση 2: Το φράγμα της Πλατανόβρυσης βρίσκεται επί του ποταμού Νέστου, στο Νομό Δράμας και σε απόσταση 400 χιλιομέτρων περίπου από τον ΑΗΣ Πτολεμαϊδας. Είναι από τα υψηλότερα φράγματα της Ευρώπης (95 m), που είναι κατασκευασμένα με κυλινδρούμενο τεφροσκυρόδεμα και με τόσο υψηλό ποσοστό ιπτάμενης τέφρας στο μίγμα (500 kg τσιμέντο και 225 kg ιπτάμενη τέφρα για κάθε m3). Ο συνολικός κύριος όγκος του, μαζί με τον τοίχο αντιστήριξης, είναι 450.000 m3, ο δε όγκος των στοιχείων όψεως - στην κατασκευή των οποίων χρησιμοποιήθηκαν 175 kg/m3 ιπτάμενης τέφρας - είναι 11.330 m3.
Η κατασκευή του ξεκίνησε τον Οκτώβριο του 1995 και περατώθηκε τον Μάρτιο του 1997. Διάρκεσε δηλαδή περίπου 18 μήνες (συμπεριλαμβανομένων και των διακοπών διάρκειας τεσσάρων μηνών, κυρίως λόγω του θέρους που μεσολάβησε), χρονικό διάστημα που θεωρείται εξαιρετικά σύντομο για την κατασκευή έργων του μεγέθους και της φύσης αυτής. Συνολικά χρησιμοποιήθηκαν περίπου 110.000 τόννοι κατεργασμένης ιπτάμενης τέφρας, η οποία μεταφέρθηκε από τη μονάδα επεξεργασίας της τέφρας στην Πτολεμαϊδα με ειδικά σιλοφόρα αυτοκίνητα (μέση ημερήσια παραγωγή της μονάδας, περίπου 260 τόννοι).
Το υδροηλεκτρικό έργο της Πλατανόβρυσης αποτελεί το ενδιάμεσο από τα τρία τμήματα του συστήματος των έργων της ΔΕΗ στον ποταμό Νέστο (ΥΗΕ Θησαυρού - Πλατανόβρυσης - Τεμένους).
Επιμέλεια: Ξενοφών Οικονομικός (16.12.2015) ©
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Αγαπητοί αναγνώστες σημειώνουμε πως:
-ό,τι υπάρχει σε αυτό το blog είναι αποτέλεσμα μελέτης και έρευνας τόσο των έργων του Σωτήρη Σοφιανόπουλου όσο και άλλων επιστημόνων οι οποίοι αναφέρονται όπως και οι αντίστοιχες πηγές και βιβλιογραφία.
Ως εκ τούτου τα άρθρα μας αποτελούν πνευματικό κόπο της ομάδας μας ή μεμονωμένου συναδέλφου μας που τα συντάσσει.
Το δικαίωμα χρήσης και αναδημοσίευσης του υλικού από το blog μας καθορίζεται από τον αντίστοιχο νόμο περί πνευματικής ιδιοκτησίας Ν. 4481/2017 σε συνέχεια του Ν. 2121/1993.
-Επιτρέπεται η αναδημοσίευση άρθρου μας υπό την αυστηρή προϋπόθεση επισύναψης της πηγής μέσω ενεργού συνδέσμου και αναφοράς του blog και του ονόματος του συγγραφέως του άρθρου.
-Σχόλια θα εγκρίνονται όταν είναι σχετικά με το θέμα, εννοείται ό,τι δεν περιέχουν προσβλητικούς ή απαξιωτικούς χαρακτηρισμούς και δεν περιέχουν συνδέσμους αμφιβόλου αξιοπιστίας.
-Όταν αποστέλλετε κείμενα μέσω σχολίων ή e-mail και δεν είναι δικά σας παρακαλείσθε να αναγράφετε την πηγή τους.
Ευχαριστούμε για τη συνεργασία σας.
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.