Σε προηγούμενες αναρτήσεις μας -βασιζόμενοι πάντα στο σπουδαίο πόνημα του Δ. Μπάτση: ''Η βαρειά βιομηχανία στην Ελλάδα'' έχουμε ασχοληθεί με το θέμα της Υδρενεργειακής Αξιοποίησης των υδραυλικών δυνάμεων της πατρίδας μας. Μπορείτε εδώ να μελετήσετε http://hellas-economy.blogspot.gr/2015/01/blog-post_21.html το Α' μέρος όπου ο Δ. Μπάτσης σημειώνει πως: ''τα γενικά γεωγραφικά χαρακτηριστικά της χώρας είναι ευνοϊκά για την εκμετάλλευση των πηγών της υδραυλικής ενέργειας'' ενώ εδώ: http://hellas-economy.blogspot.gr/2015/03/cooper-cooper.html μπορείτε να μελετήσετε το Β' μέρος όπου ο συγγραφέας τονίζει πως: ''Οι ξένες εταιρείες μελέτησαν συστηματικά τις υδροδυναμικές δυνατότητες της πατρίδας μας. Το ξένο κεφάλαιο -με την Σύμβαση Cooper- συνδύασε την εκεμτάλλευση των ενεργειακών δυνάμεων και μεταλλευτικών υλών της πατρίδας μας με μονοπωλιακά προνόμια. Η Σύμβαση Cooper ήταν ένα βήμα ακόμα προς την πλήρη οικονομική υποδούλωση της χώρας''. Στο τρίτο μέρος εδώ http://hellas-economy.blogspot.gr/2015/09/5.html ο Δ.Μπάτσης τονίζει πως: ''Η συνολική ενεργειακή δύναμη απο τις υδραυλικές δυνάμεις της πατρίδας μας ξεπερνάει τα 5 δισεκατομμύρια χιλιοβάτ το χρόνο. Αυτή η ενεργειακή βάση είναι ικανή να στηρίξει βαρειά βιομηχανία στον τόπο μας.''
Για μια συνοπτική παρουσίαση των οραμάτων του Δ. Μπάτση για την ανασυγκρότηση της ελληνικής οικονομίας και απόκτησης βαρειάς βιομηχανίας αλλά και της τραγικής εξέλιξης της πορείας της ζωής του, με την εκτέλεσή του από τις ξένες δυνάμεις μπορείτε να μελετήσετε εδώ: http://hellas-economy.blogspot.gr/2014/08/blog-post_12.html
***
Για μια συνοπτική παρουσίαση των οραμάτων του Δ. Μπάτση για την ανασυγκρότηση της ελληνικής οικονομίας και απόκτησης βαρειάς βιομηχανίας αλλά και της τραγικής εξέλιξης της πορείας της ζωής του, με την εκτέλεσή του από τις ξένες δυνάμεις μπορείτε να μελετήσετε εδώ: http://hellas-economy.blogspot.gr/2014/08/blog-post_12.html
***
Με την παρούσα ανάρτηση ξεκινάμε μια μελέτη σχετικά με το Νομικό καθεστώς εκμετάλλευσης των υδραυλικών δυνάμεων. Η μελέτη του νομικού καθεστώτος είναι εξαιρετικά σημαντική δεδομένου ότι δι' αυτού του τρόπου και των νομικών κενών που υπήρχαν, όσον αφορά την προστασία των υδραυλικών δυνάμεων της πατρίδας μας υπογράφτηκε η Σύμβαση Cooper διάρκειας 70 χρόνων και η οποία προέβλεπε δικαιώματα υδροδυναμικής εκμετάλλευσης του Αχελώου καθώς και όπως διαβάζουμε στο Β' μέρος της Σύμβασης, σελ. 421 και στο άρθρο 52:
"...ἱδρύσῃ ἐν Ἑλλάδι βιομηχανικάς ἐγκαταστάσεις ἠλεκτρομεταλλουργίας και ἠλεκτροχημίας, μέ τό δικαίωμα να παράγῃ ἐν αὐταῖς τά ἐν ἂρθρῳ 56ῳ τῆς παρούσης συμβάσεως ὁριζόμενα προϊόντα ἂνευ οὑδενός οἱουδήποτε περιορισμοῦ ὃσον ἀφορᾷ τήν ποσότητα αὐτῶν, τήν ἐφαρμοζομένης μέθοδον παρασκευῆς, παραγωγῆς, κατεργασίας, χρησιμοποιήσεως ὑλῶν καί βιομηχανοποιήσεως ως και το σύστημα ή συστήματα των βιομηχανιών, τας ποσότητας και τα είδη των χρησιμοποιούμενων υλών και τέλος την πώλησιν των προϊόντων τούτων είτε εν Ελλάδι είτε εν τω εξωτερικώ άτινα πάντοτε έσονται της απολύτου εκλογής του Αναδόχου." Για μια πρώτη εικόνα σχετικά με τη Σύμβαση Cooper δείτε στη σημείωση 1 εδώ: http://hellas-economy.blogspot.gr/2015/03/cooper-cooper.html
Ξεκινάμε με κάποια εισαγωγική προσέγγιση του νομικού καθεστώτος των υδραυλικών δυνάμεων από τον Δ. Μπάτση και συνεχίζουμε με την πρώτη προσέγγιση της αποικιοκρατικού τύπου Σύμβασης Cooper. Γράφει ο Δ. Μπάτσης:
-οι νομικές διατάξεις που ισχύουν στην Ελλάδα για τη χρησιμοποίηση, ιδιοκτησία και εκμετάλλευση των ''ρεόντων υδάτων'' γενικά, και ειδικότερα για τους μη πλωτούς ποταμούς, τους χειμάρρους και τα ρυάκια, ανήκουν στους κανόνες του ρωμαϊκού δικαίου. Τα "ύδατα" αυτά, κατά το ρωμαϊκό δίκαιο, είναι ''αδέσποτα'' και ''κοινόχρηστα'', δηλ. δεν ανήκουν σε κανένα και ο καθένας μπορεί να τα χρησιμοποιεί, είναι όμως επιδεκτικά ιδιοκτησίας υπό ορισμένες προϋποθέσεις. Το κράτος (το δημόσιο) δεν έχει δικαίωμα ιδιοκτησίας ''ιδιωτικής'' φύσεως αλλά μόνο μπορεί να εξασκεί σ' αυτό το γενικό κυριαρχικό δικαίωμα, δηλ. μπορεί να παίρνει ασφαλιστικά, αστυνομικά και άλλα απαγορευτικά μέτρα για τη χρησιμοποίησή τους.
-είναι φυσικό οι διατάξεις αυτές να μη ρυθμίζουν σε καμία λεπτομέρεια το ζήτημα της εκμετάλλευσης των υδραυλικών δυνάμεων για παραγωγή κινητήριας δύναμης αφού η τεχνική εκμετάλλευση για διάφορες χρήσεις ήταν τόσο περιορισμένη στην οικονομική ζωή.
-σύμφωνα λοιπόν με το ρωμαϊκό αστικό δίκαιο και τα τοπικά έθιμα η εκμετάλλευση των υδραυλικών πηγών για κινητήρια δύναμη μπορεί να γίνει από εκείνον που θα τύχει να αποκτήσει νομικά δικαιώματα (κυριότητας, δουλείας κλπ.) για τη χρησιμοποίησή τους. Τέτοια νομικά δικαιώματα αποκτήθηκαν πάμπολλα τόσο για γεωργικές όσο και για βιομηχανικές χρήσεις. Πολλοί από τους κατόχους των προνομίων και των δικαιωμάτων έγιναν δεσπότες μεσαιωνικοί μεγάλων περιοχών γιατί μπορούσαν να εμποδίζουν και να ρυθμίζουν τη χρησιμοποίηση των νερών όπως τους συνέφερε καλύτερα. Τα δικαιώματα αυτά στάθηκαν θετικό εμπόδιο για την ανάπτυξη της γεωργικής καλλιέργειας σε πολλές περιοχές της χώρας. Για παράδειγμα οι τρείς υδρόμυλοι του Ασωπού για τους οποίους ο ιδιοκτήτης δεσμεύει τα νερά του ποταμού και απαγορεύει την άρδευση των γειτονικών αγρών για να μην αποκτήσει κι άλλος το δικαίωμα χρησιμοποίησης των νερών του ποταμού.
-Στην Μακεδονία ιδιαίτερα έχουν αποκτηθεί ιδιωτικά δικαιώματα για βιομηχανικές χρήσεις στις υδατοπτώσεις της δυτικής και κεντρικής Μακεδονίας. Οι βιομηχανίες που χρησιμοποιούν σαν ενεργειακή δύναμη το νερό έχουν εγκατασταθεί αυτού από πολλά χρόνια (Νάουσα, Βέροια κ.α.) και έχουν αποκτήσει εθιμικά το δικαίωμα της χρήσης του. Έτσι σημαντικές πτώσεις της Μακεδονίας δεσμεύονται από το προνομιακό καθεστώς που απολαμβάνουν οι επιχειρήσεις αυτές για παραγωγή ελάχιστης ενέργειας.
-Το καθεστώς λοιπόν των ''υδάτινων δουλειών'' που βασίζεται στις απαρχαιωμένες διατάξεις του βυζαντινορωμαϊκού δικαίου είτε πρόκειται για γεωργικές, είτε για βιοτεχνικές και βιομηχανικές χρήσεις, αποτελεί ένα καθεστώς προνομίων που δεσμεύει αντιοικονομικά την εκμετάλλευση και ανάπτυξη των παραγωγικών δυνάμεων της χώρας για όφελος λίγων μεγάλων κατόχων του μονοπωλίου της γης τσιφλικούχων, αστών βιομηχάνων κ.α.
-Το 1923 τυπικά μεταβλήθηκε το καθεστώς αυτό για ό,τι αφορά το δικαίωμα εκμετάλλευσης των ρεόντων υδάτων προς το σκοπό παραγωγής ηλεκτρισμού. Αναγνωρίστηκε σαν ''αυτοτελές εμπράγματον δικαίωμα'' του Δημοσίου, που μπορεί με ειδικό νόμο να το παραχωρεί με σύμβαση σε νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου ή και σε ιδιωτικές επιχειρήσεις με ορισμένους όρους. Με βάση τους νόμους αυτούς επικυρώθηκαν οι παλαιότερες παραχωρήσεις των υδραυλικών δυνάμεων του Γλαύκου Πατρών και Χανίων Κρήτης στους αντίστοιχους Δήμους και παραχωρήθηκε με σύμβαση του Δημοσίου και των αμερικανικών οίκων Hugh Cooper & Co Inc Chemical Construction Corporation που συγκρότησαν την αμερικανική εταιρεία: ''Ελληνική Υδροηλεκτρική και Μεταλλουργική εταιρία'' (''Hellenic Hydroelectric and Metallurgical Corporation'') το αποκλειστικό δικαίωμα εκμετάλλευσης του Αχελώου και της λειτουργίας ηλεκτροχημικών και ηλεκτρομεταλλουργικών βιομηχανιών από την ενέργεια του. Η σύμβαση αυτή επικυρώθηκε από το γνωστό Α.Ν. 2220/1940 της μεταξικοφασιστικής δικτατορίας. Το Δημόσιο σε συνέχεια παραχώρησε με το Ν.Δ. 704 και το Διάταγμα της 21.10.1941 την άδεια για εκπόνηση μελετών εκμετάλλευσης στη γερμανική εταιρία Hanseleichtmetall για τα ποτάμια Αλιάκμονα, Βόδα, Αράπισσας, Τριπόταμου και τα νερά της λίμνης Οστρόβου (2).
-Ποιά είναι τα χαρακτηριστικά της ''καινούργιας'' αυτής νομοθεσίας μετά το 1923 που παρουσιάστηκε σαν προοδευτική γιατί δήθεν είχε σαν σκοπό να διευκολύνει την αξιοποίηση του υδατικού πλούτου της χώρας, αφού το κράτος αποκτούσε το δικαίωμα της εκμετάλλευσής του χωρίς πια να δεσμεύεται από ιδιωτικά προνόμια;
-Πρώτον ότι το αυτοτελές δικαίωμα του Δημοσίου για παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας απο τις υδατοπτώσεις δεν θίγει το δικαίωμα των προνομιούχων που είναι δικαιούχοι δουλειών για παραγωγή ενέργειας και κινητήριας δύναμης με την εκμετάλλευση των υδραυλικών δυνάμεων, εφ' όσον δεν πρόκειται να παράγεται ηλεκτρική ενέργεια. Στην ουσία δηλ. οι προνομιούχοι εκμεταλλευτές, αφού όπως είδαμε και ξέρουμε, κάθε άλλο παρά για παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας μπορούσαν να χρησιμοποιούν το δικαίωμα τους στις υδατοπτώσεις - εξακολουθούν να διατηρούν τα προνομιακά και αντιοικονομικά τους δικαιώματα για παραγωγή οποιασδήποτε άλλης μορφής ενέργειας για κινητήρια δύναμη.
-Δεύτερον: Η παροχή του δικαιώματος αποκλειστικά στο Δημόσιο για την παραγωγή ηλεκτρισμού με τη χρησιμοποίηση των υδραυλικών πηγών της χώρας, ήταν ένα νομικό ''πρόσχημα'' για την ευκολώτερη παράδοση του υδάτικού μας πλούτου στα αρπακτικά ράμφη των γυπών του ξένου κεφαλαίου.
Η Εθνική Τράπεζα (2) θέλοντας να βρεί καινούργιες ''βάσεις'' πιο προσοδοφόρας ακόμα συνεργασίας με το διεθνές κεφάλαιο και να βοηθήσει την ανάπτυξη των ''πελατριών'' και των ''θυγατέρων'' της βιομηχανιών, οργάνωσε σαν καλό ''πρακτορείο της Ανατολής'' όλη την προετοιμασία για τον εκπλειστηριασμό των υδατικών μας πηγών στους ξένους. Μελέτησε δραστήρια και εχέμυθα με τους τεχνικούς της τις υδατοπτώσεις μας, ήρθε σε επαφή με τους ξένους τεχνικούς-βιομηχανικούς οίκους, πήρε και έδωσε προσφορές, συνδύασε και συμβίβασε τα συμφέροντα των ιδιοκτητών μεταλλείων για την παράλληλη χρησιμοποίηση του μεταλλευτικού με τον υδατικό πλούτο από τους ξένους ομίλους και τελευταίο (αυτό ήταν το ευκολώτερο) αφού υπογράφηκε η σύμβαση του ξεπουλήματος την έκανε νόμο του κράτους του ''τρίτου ελληνικού πολιτισμού'' του Μεταξά.
Η σειρά αυτή των γεγονότων δεν είναι φανταστική, είναι η ιστορία της προετοιμασίας και της ψήφισης της αποικιακής σύμβασης Cooper (3) για την εκμετάλλευση του Αχελώου. Με την ίδια ωμότητα που ξεπουλήθηκε ο Αχελώος στα αμερικανικά τράστ, στο διάστημα της κατοχής ''παραχωρήθηκε'' ο Αλιάκμονας και τα μεγαλύτερα ποτάμια της Μακεδονίας μαζί με τη λίμνη Οστρόβου στο γερμανικό οίκο Hanseleicht metall A.G. για μελέτη που θα κατέληγε ασφαλώς σε παρόμοια και χειρότερη ''σύμβαση'', αν ήταν διαφορετικό το τέλος του πολέμου. Το ελληνικό χρηματιστικό κεφάλαιο, φυσικά, το έχει πάντα ''δίπορτο'', γιατί αμέσως έσπευσε (μετά το διώξιμο των γερμανών) να ξαναζεστάνει τις σχέσεις του (δεν ήταν δα και τόσο δύσκολο) με τον Όμιλο Κούπερ για ''να μπούν ξανά τα πράγματα στο δρόμο τους''.
Βλέπουμε λοιπόν ότι μοναδικός σκοπός της απόκτησης του δικαιώματος εκμετάλλευσης για παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας των υδραυλικών δυνάμεων της χώρας απο το κράτος της ολιγαρχίας των μεγαλεμπόρων, των τραπεζοβιομηχάνων και των τσιφλικάδων ήταν όχι η αξιοποίηση τους για όφελος της ελληνικής οικονομίας (όπως ιησουϊτικά διατείνονται τα μεγάφωνα των κύκλων της Εθνοτράπεζας), αλλά η δημιουργία και των νομικών προϋποθέσεων για την ασύδοτη εισόρμηση και προνομιακή απομύζηση απο το ξένο κεφάλαιο σ' έναν ακόμα ζωτικότατης σημασίας τομέα της οικονομίας της χώρας.
Εδώ πρέπει να μιλήσουμε σε γενικές γραμμές για τη σύμβαση που κυρώθηκε από τον αναγκαστικό νόμο 2220/1940 της μεταξικής δικτατορίας και με την οποία παραχωρήθηκε στους ξένους η εκμετάλλευση του Αχελώου κλπ.
Η σύμβαση αυτή, που έγινε γνωστή με το όνομα Κούπερ, συνομολογήθηκε για διάρκεια 70 ετών ως το 2010 μ.Χ. Δίνει αποκλειστικό δικαίωμα εκμετάλλευσης της δύναμης των νερών του ποταμού Αχελώου, στις θέσεις Κρεμαστά, Πρεβέντζα, Κριεκούκι και των παραποτάμων Μέγδοβα, Αγραφιώτικου, Ασπροπόταμου, δικαίωμα ίδρυσης υδροηλεκτρικών εγκαταστάσεων για παραγωγή ηλεκτρενέργειας και εγκατατσάσεων μεταφοράς ενέργειας στα κέντρα κατανάλωσης, δικαίωμα χρησιμοποίησης της ενέργειας που θα παραχθεί για τις ηλεκτροχημικές και ηλεκτρομεταλλουργικές βιομηχανίες που θα ιδρύσει η ανάδοχος εταιρία. Τέλος δικαίωμα μεταφοράς και χρησιμοποίησης της ηλεκτρενέργειας για φωτισμό και κίνηση σε άλλες περιοχές (άρθρο 1 της σύμβασης παραγρ. 1 εδάφια α'-ζ')
Προβλέπεται η αναγκαστική απαλλοτρίωση των εδαφών που είναι απαραίτητα για την εκτέλεση της σύμβασης, ή σύσταση δουλειών, η χρησιμοποίηση δωρεάν δημοσίων κτημάτων, η προμήθεια δωρεάν οικοδομικών υλικών και κοιτασμάτων από λατομεία κρατικά (άρθρο 4 σύμβασης), ατέλειες και αφορολόγητο για εισαγωγή των υλικών της, εκτός από εισαγωγικό δασμό όχι πάνω από 2,5% αξίας (άρθρο 50, παράγρ.1 και 2), προστασία τιμών των προϊόντων της κ.α. Ακόμα προβλέπεται δικαίωμα ειδοποίησης της εταιρίας στην περίπτωση που το κράτος θα αποφάσιζε την εκμετάλλευση των ποταμών Αλιάκμονα, Μόρνου. Φίδαρη όποτε η εταιρία θα έχει το δικαίωμα να υποβάλει και γι' αυτούς τους ποταμούς μελέτες και προτάσεις (άρθρο 56, παράγρ.2 σύμβασης).
Σημειώσεις-παραπομπές:
1. Η λίμνη Βεγορίτιδα ή Οστρόβου έχει έναν υπερτοπικό χαρακτήρα, καθώς διοικητικά ανήκει στους νομούς Πέλλας και Φλώρινας και στους Δήμους Αμυνταίου, Φιλώτα και Βεγορίτιδας. Περιβάλλεται από τα όρη Βέρνο, Βόρας και Βέρμιο και αποτελεί το χαμηλότερο σημείο του συμπλέγματος των λιμνών Ζάζαρης, Χειμαδίτισας και Πετρών, των οποίων δέχεται τα νερά μέσα από σύστημα διωρύγων και σήραγγας.Η λίμνη έχει έκταση 54,31 km2, μέγιστο μήκος 14,8 km, μέγιστο πλάτος 6,9 km, μέγιστο βάθος 70 m και βρίσκεται σε υψόμετρο 540 m.
2. Για τον ρόλο της Εθνικής Τράπεζας στην αποικιακού τύπου ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας μπορείτε να μελετήσετε εδώ: http://hellas-economy.blogspot.gr/2014/11/blog-post_3.html
3. Το Φ.Ε.Κ. της 17ης Φεβρουαρίου 1940 (αριθμός φύλλου 65), το οποίο περιέχει την Σύμβαση Cooper και τον αναγκαστικό Νόμο 2220 του 1940 ''Περί κυρώσεως συμβάσεως δια την παραχώρησιν υδραυλικής δυνάμεως Αχελώου ποταμού'' μπορείτε να μελετήσετε εδώ: http://www.scribd.com/doc/65926497/%CE%A3%CE%A5%CE%9C%CE%92%CE%91%CE%A3%CE%97-COOPER-%CE%A6%CE%95%CE%9A-27-02-1940
Επιμέλεια: Ξενοφών Οικονομικός (23.10.2015)
-Το 1923 τυπικά μεταβλήθηκε το καθεστώς αυτό για ό,τι αφορά το δικαίωμα εκμετάλλευσης των ρεόντων υδάτων προς το σκοπό παραγωγής ηλεκτρισμού. Αναγνωρίστηκε σαν ''αυτοτελές εμπράγματον δικαίωμα'' του Δημοσίου, που μπορεί με ειδικό νόμο να το παραχωρεί με σύμβαση σε νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου ή και σε ιδιωτικές επιχειρήσεις με ορισμένους όρους. Με βάση τους νόμους αυτούς επικυρώθηκαν οι παλαιότερες παραχωρήσεις των υδραυλικών δυνάμεων του Γλαύκου Πατρών και Χανίων Κρήτης στους αντίστοιχους Δήμους και παραχωρήθηκε με σύμβαση του Δημοσίου και των αμερικανικών οίκων Hugh Cooper & Co Inc Chemical Construction Corporation που συγκρότησαν την αμερικανική εταιρεία: ''Ελληνική Υδροηλεκτρική και Μεταλλουργική εταιρία'' (''Hellenic Hydroelectric and Metallurgical Corporation'') το αποκλειστικό δικαίωμα εκμετάλλευσης του Αχελώου και της λειτουργίας ηλεκτροχημικών και ηλεκτρομεταλλουργικών βιομηχανιών από την ενέργεια του. Η σύμβαση αυτή επικυρώθηκε από το γνωστό Α.Ν. 2220/1940 της μεταξικοφασιστικής δικτατορίας. Το Δημόσιο σε συνέχεια παραχώρησε με το Ν.Δ. 704 και το Διάταγμα της 21.10.1941 την άδεια για εκπόνηση μελετών εκμετάλλευσης στη γερμανική εταιρία Hanseleichtmetall για τα ποτάμια Αλιάκμονα, Βόδα, Αράπισσας, Τριπόταμου και τα νερά της λίμνης Οστρόβου (2).
 |
| Λίμνη Βεγορίτιδα ή Οστρόβου στους Νομούς Πέλλας και Φλώρινας |
-Ποιά είναι τα χαρακτηριστικά της ''καινούργιας'' αυτής νομοθεσίας μετά το 1923 που παρουσιάστηκε σαν προοδευτική γιατί δήθεν είχε σαν σκοπό να διευκολύνει την αξιοποίηση του υδατικού πλούτου της χώρας, αφού το κράτος αποκτούσε το δικαίωμα της εκμετάλλευσής του χωρίς πια να δεσμεύεται από ιδιωτικά προνόμια;
-Πρώτον ότι το αυτοτελές δικαίωμα του Δημοσίου για παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας απο τις υδατοπτώσεις δεν θίγει το δικαίωμα των προνομιούχων που είναι δικαιούχοι δουλειών για παραγωγή ενέργειας και κινητήριας δύναμης με την εκμετάλλευση των υδραυλικών δυνάμεων, εφ' όσον δεν πρόκειται να παράγεται ηλεκτρική ενέργεια. Στην ουσία δηλ. οι προνομιούχοι εκμεταλλευτές, αφού όπως είδαμε και ξέρουμε, κάθε άλλο παρά για παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας μπορούσαν να χρησιμοποιούν το δικαίωμα τους στις υδατοπτώσεις - εξακολουθούν να διατηρούν τα προνομιακά και αντιοικονομικά τους δικαιώματα για παραγωγή οποιασδήποτε άλλης μορφής ενέργειας για κινητήρια δύναμη.
-Δεύτερον: Η παροχή του δικαιώματος αποκλειστικά στο Δημόσιο για την παραγωγή ηλεκτρισμού με τη χρησιμοποίηση των υδραυλικών πηγών της χώρας, ήταν ένα νομικό ''πρόσχημα'' για την ευκολώτερη παράδοση του υδάτικού μας πλούτου στα αρπακτικά ράμφη των γυπών του ξένου κεφαλαίου.
Η Εθνική Τράπεζα (2) θέλοντας να βρεί καινούργιες ''βάσεις'' πιο προσοδοφόρας ακόμα συνεργασίας με το διεθνές κεφάλαιο και να βοηθήσει την ανάπτυξη των ''πελατριών'' και των ''θυγατέρων'' της βιομηχανιών, οργάνωσε σαν καλό ''πρακτορείο της Ανατολής'' όλη την προετοιμασία για τον εκπλειστηριασμό των υδατικών μας πηγών στους ξένους. Μελέτησε δραστήρια και εχέμυθα με τους τεχνικούς της τις υδατοπτώσεις μας, ήρθε σε επαφή με τους ξένους τεχνικούς-βιομηχανικούς οίκους, πήρε και έδωσε προσφορές, συνδύασε και συμβίβασε τα συμφέροντα των ιδιοκτητών μεταλλείων για την παράλληλη χρησιμοποίηση του μεταλλευτικού με τον υδατικό πλούτο από τους ξένους ομίλους και τελευταίο (αυτό ήταν το ευκολώτερο) αφού υπογράφηκε η σύμβαση του ξεπουλήματος την έκανε νόμο του κράτους του ''τρίτου ελληνικού πολιτισμού'' του Μεταξά.
Η σειρά αυτή των γεγονότων δεν είναι φανταστική, είναι η ιστορία της προετοιμασίας και της ψήφισης της αποικιακής σύμβασης Cooper (3) για την εκμετάλλευση του Αχελώου. Με την ίδια ωμότητα που ξεπουλήθηκε ο Αχελώος στα αμερικανικά τράστ, στο διάστημα της κατοχής ''παραχωρήθηκε'' ο Αλιάκμονας και τα μεγαλύτερα ποτάμια της Μακεδονίας μαζί με τη λίμνη Οστρόβου στο γερμανικό οίκο Hanseleicht metall A.G. για μελέτη που θα κατέληγε ασφαλώς σε παρόμοια και χειρότερη ''σύμβαση'', αν ήταν διαφορετικό το τέλος του πολέμου. Το ελληνικό χρηματιστικό κεφάλαιο, φυσικά, το έχει πάντα ''δίπορτο'', γιατί αμέσως έσπευσε (μετά το διώξιμο των γερμανών) να ξαναζεστάνει τις σχέσεις του (δεν ήταν δα και τόσο δύσκολο) με τον Όμιλο Κούπερ για ''να μπούν ξανά τα πράγματα στο δρόμο τους''.
Βλέπουμε λοιπόν ότι μοναδικός σκοπός της απόκτησης του δικαιώματος εκμετάλλευσης για παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας των υδραυλικών δυνάμεων της χώρας απο το κράτος της ολιγαρχίας των μεγαλεμπόρων, των τραπεζοβιομηχάνων και των τσιφλικάδων ήταν όχι η αξιοποίηση τους για όφελος της ελληνικής οικονομίας (όπως ιησουϊτικά διατείνονται τα μεγάφωνα των κύκλων της Εθνοτράπεζας), αλλά η δημιουργία και των νομικών προϋποθέσεων για την ασύδοτη εισόρμηση και προνομιακή απομύζηση απο το ξένο κεφάλαιο σ' έναν ακόμα ζωτικότατης σημασίας τομέα της οικονομίας της χώρας.
Εδώ πρέπει να μιλήσουμε σε γενικές γραμμές για τη σύμβαση που κυρώθηκε από τον αναγκαστικό νόμο 2220/1940 της μεταξικής δικτατορίας και με την οποία παραχωρήθηκε στους ξένους η εκμετάλλευση του Αχελώου κλπ.
Η σύμβαση αυτή, που έγινε γνωστή με το όνομα Κούπερ, συνομολογήθηκε για διάρκεια 70 ετών ως το 2010 μ.Χ. Δίνει αποκλειστικό δικαίωμα εκμετάλλευσης της δύναμης των νερών του ποταμού Αχελώου, στις θέσεις Κρεμαστά, Πρεβέντζα, Κριεκούκι και των παραποτάμων Μέγδοβα, Αγραφιώτικου, Ασπροπόταμου, δικαίωμα ίδρυσης υδροηλεκτρικών εγκαταστάσεων για παραγωγή ηλεκτρενέργειας και εγκατατσάσεων μεταφοράς ενέργειας στα κέντρα κατανάλωσης, δικαίωμα χρησιμοποίησης της ενέργειας που θα παραχθεί για τις ηλεκτροχημικές και ηλεκτρομεταλλουργικές βιομηχανίες που θα ιδρύσει η ανάδοχος εταιρία. Τέλος δικαίωμα μεταφοράς και χρησιμοποίησης της ηλεκτρενέργειας για φωτισμό και κίνηση σε άλλες περιοχές (άρθρο 1 της σύμβασης παραγρ. 1 εδάφια α'-ζ')
Προβλέπεται η αναγκαστική απαλλοτρίωση των εδαφών που είναι απαραίτητα για την εκτέλεση της σύμβασης, ή σύσταση δουλειών, η χρησιμοποίηση δωρεάν δημοσίων κτημάτων, η προμήθεια δωρεάν οικοδομικών υλικών και κοιτασμάτων από λατομεία κρατικά (άρθρο 4 σύμβασης), ατέλειες και αφορολόγητο για εισαγωγή των υλικών της, εκτός από εισαγωγικό δασμό όχι πάνω από 2,5% αξίας (άρθρο 50, παράγρ.1 και 2), προστασία τιμών των προϊόντων της κ.α. Ακόμα προβλέπεται δικαίωμα ειδοποίησης της εταιρίας στην περίπτωση που το κράτος θα αποφάσιζε την εκμετάλλευση των ποταμών Αλιάκμονα, Μόρνου. Φίδαρη όποτε η εταιρία θα έχει το δικαίωμα να υποβάλει και γι' αυτούς τους ποταμούς μελέτες και προτάσεις (άρθρο 56, παράγρ.2 σύμβασης).
Σημειώσεις-παραπομπές:
1. Η λίμνη Βεγορίτιδα ή Οστρόβου έχει έναν υπερτοπικό χαρακτήρα, καθώς διοικητικά ανήκει στους νομούς Πέλλας και Φλώρινας και στους Δήμους Αμυνταίου, Φιλώτα και Βεγορίτιδας. Περιβάλλεται από τα όρη Βέρνο, Βόρας και Βέρμιο και αποτελεί το χαμηλότερο σημείο του συμπλέγματος των λιμνών Ζάζαρης, Χειμαδίτισας και Πετρών, των οποίων δέχεται τα νερά μέσα από σύστημα διωρύγων και σήραγγας.Η λίμνη έχει έκταση 54,31 km2, μέγιστο μήκος 14,8 km, μέγιστο πλάτος 6,9 km, μέγιστο βάθος 70 m και βρίσκεται σε υψόμετρο 540 m.
2. Για τον ρόλο της Εθνικής Τράπεζας στην αποικιακού τύπου ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας μπορείτε να μελετήσετε εδώ: http://hellas-economy.blogspot.gr/2014/11/blog-post_3.html
3. Το Φ.Ε.Κ. της 17ης Φεβρουαρίου 1940 (αριθμός φύλλου 65), το οποίο περιέχει την Σύμβαση Cooper και τον αναγκαστικό Νόμο 2220 του 1940 ''Περί κυρώσεως συμβάσεως δια την παραχώρησιν υδραυλικής δυνάμεως Αχελώου ποταμού'' μπορείτε να μελετήσετε εδώ: http://www.scribd.com/doc/65926497/%CE%A3%CE%A5%CE%9C%CE%92%CE%91%CE%A3%CE%97-COOPER-%CE%A6%CE%95%CE%9A-27-02-1940
Επιμέλεια: Ξενοφών Οικονομικός (23.10.2015)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Αγαπητοί αναγνώστες σημειώνουμε πως:
-ό,τι υπάρχει σε αυτό το blog είναι αποτέλεσμα μελέτης και έρευνας τόσο των έργων του Σωτήρη Σοφιανόπουλου όσο και άλλων επιστημόνων οι οποίοι αναφέρονται όπως και οι αντίστοιχες πηγές και βιβλιογραφία.
Ως εκ τούτου τα άρθρα μας αποτελούν πνευματικό κόπο της ομάδας μας ή μεμονωμένου συναδέλφου μας που τα συντάσσει.
Το δικαίωμα χρήσης και αναδημοσίευσης του υλικού από το blog μας καθορίζεται από τον αντίστοιχο νόμο περί πνευματικής ιδιοκτησίας Ν. 4481/2017 σε συνέχεια του Ν. 2121/1993.
-Επιτρέπεται η αναδημοσίευση άρθρου μας υπό την αυστηρή προϋπόθεση επισύναψης της πηγής μέσω ενεργού συνδέσμου και αναφοράς του blog και του ονόματος του συγγραφέως του άρθρου.
-Σχόλια θα εγκρίνονται όταν είναι σχετικά με το θέμα, εννοείται ό,τι δεν περιέχουν προσβλητικούς ή απαξιωτικούς χαρακτηρισμούς και δεν περιέχουν συνδέσμους αμφιβόλου αξιοπιστίας.
-Όταν αποστέλλετε κείμενα μέσω σχολίων ή e-mail και δεν είναι δικά σας παρακαλείσθε να αναγράφετε την πηγή τους.
Ευχαριστούμε για τη συνεργασία σας.
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.